Chudy Wawrzyniec 2016. Dzień w błocie i znoju, czyli co kręci ultrasa

Śliska, lodowata breja wlała mi się do buta, a ja poczułem, że ten (razem ze znajdującą się w nim stopą, a dalej resztą nogi) ześlizguje się po błocie zupełnie nie tam gdzie trzeba. Zdążyłem pomyśleć tylko jedno słowo (zaczynające się na „Q”) zanim wyłożyłem się jak długi w wielkiej, brunatnej kałuży na środku drogi… Zimno, mokro i leje na łeb… A może by już tak zostać i się nie podnosić?

Na Chudego Wawrzyńca trafiłem w 2015, kiedy szukałem nowego wyzwania. Zaciekawiła mnie nowatorska forma biegu, gdzie na 42. kilometrze sam dokonujesz wyboru – czy biegniesz trasę krótszą (50+ km) czy dłuższą (80+ km). Nie znałem jeszcze swoich możliwości więc takie rozwiązanie bardzo do mnie przemawiało. Wtedy skończyło się na 53 km w najgorętszy dzień roku. Ukończyłem bieg, ale czułem się jak skwarka na patelni – „Chudy” mnie przeżuł i wypluł.

Mimo to, Beskid Żywiecki niezwykle mi się spodobał. Postanowiłem tu wrócić i zaliczyć trasę 80+, dlatego zapisałem sobie w kalendarzu dzień kiedy rozpoczynały się zapisy na kolejną edycję i bez wahania kliknąłem przycisk rejestracji.

Ubiegłoroczna edycja Chudego Wawrzyńca była najgorętsza ze wszystkich. Piotr Bętkowski – zwycięzca trasy 80+ odpoczywa na mecie. Fot. Piotr Dymus

Trasa biegu rozpoczyna się w niewielkiej miejscowości Rajcza, prowadzi szlakami turystycznymi przez szczyty Beskidu Żywieckiego, kończąc się w Ujsołach (ok. 4 km od Rajczy). Profil trasy, wyglądający prawie jak wykres EKG, dość dobrze obrazuje to, z czym będzie trzeba zmierzyć się na trasie. Do pokonania jest 10 znaczących szczytów (6 na trasie „krótkiej”), w tym osławiony Oszust – gliniaste i śliskie podejście, gdzie – jak reklamują organizatorzy – „nawet najtwardsi będą musieli podpierać się nosem”. Ostatnie kilometry to przyjemny zbieg zakończony krótkim slalomem między domami i metą za mostkiem w Ujsołach.

A potem jest odliczanie. 3…2…1… Ruszyli! Żwawo, a jak! Przecież na pierwszych kilometrach trasa dwukrotnie przecina tory. Wprawdzie jeszcze nigdy żaden pociąg nie zatrzymał peletonu (o 4:00 rano), ale legenda straszy co roku. Po chwili wbiegamy na czerwony szlak i zaczyna się zabawa. Pierwsze podejście na Rachowiec jest długie, ale w nogach czuć świeżość, wiec to tylko formalność. Zaraz po 5:00 moim oczom ukazuje się znajoma konstrukcja wyciągu narciarskiego – jestem na Rachowcu. Zaczynam zbiegać po mokrej, śliskiej trawie i już wiem, że dzisiaj nie będzie ścigania na zbiegach – chciałbym jednak zachować wszystkie zęby aż do końca.

Zbieg z Rachowca jeszcze w mroku. Fot. Fotomaraton.pl

6:10 – bach! Kikula zdobyta. Pół godziny przed zaplanowanym czasem. Wciągam baton energetyczny i śmigam dalej. Miałem zacząć spokojnie żeby zachować siły na później. Gdzie tam! Dobrze się biegnie, to co się będę oszczędzał. Tylko z tyłu głowy coś podpowiada, że to może nie jest najlepszy pomysł…

Peleton już się ładnie rozciągnął. Cały czas mam kogoś przed i za sobą, ale można biec swoim tempem, nie będąc przytrzymywanym przez nikogo. Podejście na Wielką Raczę pamiętam bardzo dobrze z ubiegłego roku – jest dość strome, ale w miarę krótkie. Końcówka jest bardzo charakterystyczna, bo ścieżka prowadzi przecinką, na granicy drzew, a wolna przestrzeń wypełniona jest paprociami. Koniec zmagania wyznaczają kamienne stopnie prowadzące do schroniska.

Schody do schroniska Wielka Racza. Chudy Wawrzyniec 2016. Fot. Marcin Suski

Wszytko pod kontrolą

W schronisku szybko uzupełniłem wodę i ruszyłem dalej. 26 km w nogach jak na razie nie sprawiło bólu, zwłaszcza, że pilnuję jedzenia co ok. 40-50 minut. Ciągle pada deszcz, wszędzie mgły i raczej widokami nie można się nacieszyć – tym bardziej, że co chwilę muszę przecierać zaparowane i mokre okulary… Za to nie chce się tak bardzo pić. W ubiegłym roku do tego miejsca wypiłem już 1,5 l wody – teraz ledwie połowę z tego, a i to w siebie wmuszałem – zdaję się, że wodę przyswajam przez skórę…
Z Wielkiej Raczy szlak prowadzi na Jaworzynę – sam szczyt trasa obiega, więc jedynym wyznacznikiem zaliczenia tego punktu są cyferki na zegarku, które wbijają u mnie 1159 m n.p.m. Ta górka to tylko formalność na drodze do przełęczy Przegibek i pierwszego uzupełnienia prowiantu. Robi się coraz bardziej błotniście, a w butach już od dawna chlupie.

Marcin Suski na Chudym Wawrzyńcu. Ścieżki między Wielką Raczą a Przegibkiem. Fot. Fotomaraton.pl

W schronisku na Przegibku uzupełniam wodę i spędzam kilka minut pod namiotem, racząc się drożdżówkami i owocami, ale przede wszystkim ciesząc się, że wreszcie nie pada na łeb. Niestety, trzeba ruszać dalej. Przecieram okulary i idę nawilżać się dalej…

Zasłyszane na trasie:
„Lecisz krótką czy długą trasę?”
„Krótką – zmęczony robotą jestem”

Idzie kryzys… Tak, czuję go dobrze. Wielka Rycerzowa jest chyba pierwszym poważnym wyzwaniem, m.in. dlatego, że w nogach już jest blisko 40 km, a tu trzeba po błocie do góry… W niektórych momentach trzeba zejść ze ścieżki żeby w ogóle móc podejść do góry, bo główne, wydeptane podejście, powoli zamienia się w błotną ślizgawkę. Co z tego, że moje Brooksy mają bieżnik górski, kiedy wszystko zaklejone jest warstwą błota? Podchodząc pod sam szczyt, na którym znajduje się rozejście tras, zastanawiam się czy aby na pewno nie skrócić sobie rozrywki… Ale nie! Przyjechałem tu zmierzyć się z Oszustem! Na pytanie wolontariuszki: „W prawo czy w lewo?”, bez wahania odpowiadam: „W prawo – po to tu przyjechałem”. Drgnąłem nieco tylko w momencie, kiedy za sobą usłyszałem ostrzeżenie: „Uwaga, jak już zbiegniecie z góry, to nie ma powrotu”… O co może jej chodzić?

Podejście na Świtkową – prawdziwe wyzwanie jeszcze tonie we mgle. Fot. Marcin Suski

Trochę biegania, trochę wspinania

Szybko się dowiedziałem. Zbieg – nie, zejście – nie, zjazd w dół po liściach i błocie jest taki, że nawet bym nie pomyślał o wracaniu tą samą drogą. Cóż, trzeba napierać dalej. Tylko jakoś brakuje mocy. Dodatkowo, skończyły się oznaczenia trasy. Od tego momentu trasę wyznaczają słupki graniczne i niebieski szlak. Brnę przed siebie, ale czas jakoś dziwnie zwolnił. Coraz częściej patrzę na zegarek, a kilometry nie chcą uciekać. Biodra i uda palą. Przyszedł kryzys. I to jeszcze przed największym wyzwaniem. Nieważne, jak dobrze pilnujesz jedzenia i nawadniania – kryzys to coś, co prędzej czy później dopada każdego. Na szczęście, każdy kryzys kiedyś się kończy. Wyczekuję tego momentu z utęsknieniem… Aż tu nagle wyrasta przede mną prawie pionowa ściana… To na to mam się wspiąć?! Ożeż ty…

Warunki na trasie w 2016 roku na CHudym Wawrzyńcu były takie, że można by organizować tu kąpiele w błocie. Fot. Fotomaraton.pl

„TO JEST ULTRAMARATON. MUSI BOLEĆ” (by Krzysztof Dołęgowski)

„130 metrów próby charakterów” – tak brzmi opis tego punktu na profilu trasy 80+. Bardziej trafne byłoby „130 metrów ściany płaczu”. Tym bardziej, że to miejscami rzeczywiście przypomina to ściankę wspinaczkową. Stopa za stopą, kroki stawiałem z taką uwagą, jakby od każdego zależało moje życie, a kilkakrotnie miałem śmierć w oczach tracąc równowagę na błocie. Achillesy wyły z bólu przy każdym kroku. Jakikolwiek wystający korzeń czy kamień był zbawieniem. W końcu wdrapuję się na szczyt. Te 130 m zajęło mi ok. 20 minut. Skoro to nie był Oszust, to jak będzie wyglądało tamto podejście?

„…NAWET NAJTWARDSI BĘDĄ MUSIELI PODPIERAĆ SIĘ NOSEM…”

…dobrze brzmi, ale to przecież tylko chwytliwe hasełko wydrukowane na profilu trasy… Otóż nie, tu naprawdę każda część ciała się przydaje. Środkiem nawet nie ma co się wspinać – jedno błoto… Jakby ktoś specjalnie polewał szlak przez kilka nocy z rzędu. Stając u podnóża Oszusta włącza się człowiekowi „deja vu”, a nadzieja zamiera. Świtkowa odbiera chęć walki, a ledwie chwilę później dostajesz powtórkę z rozrywki.

Marcin Suski na Chudym Wawrzyńcu tuż za podejściem na Oszusta co widać po mętnym spojrzeniu. Fot. Fotomaraton.pl

Tutaj już stopy stawiam bokiem, bo obawiam się, że achillesy, napięte do granic możliwości, zaraz strzelą i dostanę w pysk własnym ścięgnem. Uda rwą i bez podpierania się rękoma odmawiają współpracy. W agonii wyszukuję czegokolwiek, co daje złudzenie stabilności i mozolnie wspinam się na górę. Podejście zajmuje wieczność, ale w końcu się udaje. Zmordowany, dochodzę do szczytu punktualnie o 11:00.

Oszust pokonany

Za Oszustem muszę złapać oddech. Dopiero po dłuższej chwili zmuszam się do truchtu i ostrożnie zbiegam ze szczytu. Te dwa podejścia wyssały ze mnie wszystkie siły. Jest 52. kilometr (mógłbym już być na mecie…) Czuję jak zbliża się kolejny kryzys. Wprawdzie mam ze sobą tabletki kofeinowe i przeciwbólowe, ale to zawsze jest ostateczność – nienawidzę zagłuszać tego, co mówi mi organizm…. Chyba zaczyna mocniej padać deszcz… Tak, po chwili już leje równo.

„TEREN JEST ŁAGODNY I OSŁONIĘTY OD SŁOŃCA. TU PRAWIE NIE MA KAMIENI. ALE PROBLEMEM MOŻE BYĆ ŻAR POŁUDNIA”

…Osłonięty od słońca, ale nie chroni przed deszczem. Kamieni może nie ma, ale za to błota po pachy… Żar południa? No chyba sobie jaja robicie?! Jestem cały mokry, zmarznięty i targa mną „kryzys gigant”, a tu jeszcze ten wślizg do kałuży… W dupie to mam, nie wstaję! Poleżę sobie, aż mnie ktoś znajdzie…

Ale za 3 kilometry jest Przełęcz Glinka – oaza z kanapkami, drożdżówkami i gorącą herbatą. No dobra, wstaję. Powoli brnę do przodu, człapiąc w kałużach (już od dawna nie próbuję ich omijać), a deszcz zmywa ze mnie błoto – przynajmniej na tyle się przydał. Od słupka do słupka… Do Glinki dobiegam po czasie, który zdawał się wiecznością. Niewielki namiot na parkingu przy ulicy nie przystawał do mojego wyobrażenia oazy spokoju – jedynego, co trzymało mnie na nogach… Ale cóż – przynajmniej się rozgrzeję herbatą…

Herbaty brak. Nie wiem czy to moja wyobraźnia, czy rzeczywiście ktoś rozpuścił paskudną plotkę o tej gorącej herbacie. Wkurzony uzupełniłem bidony, zjadłem bułkę z serem, potem drożdżówkę, jeszcze kilka owoców, jakieś ciasteczka. Poczułem się lepiej. Jeszcze tylko 24 km. Podzieliłem sobie to w głowie na dwa odcinki po 10 km. Pierwszy pod górę, drugi będzie z górki. A te ostatnie 4 km już się nie liczą.

Mglista aura Chudego Wawrzyńca 2016. Trudno nacieszyć oko widokami, ale w takich warunkach biegać się zdecydowanie lepiej niż w upale. Fot. Fotomaraton.pl

Przejaśnia się

Dosłownie i w przenośni. Po najedzeniu się w punkcie żywieniowym wróciły mi siły i chęć walki. Mimo, że teraz czekała mnie jazda w górę, a nogi miałem jak z drewna, wiedziałem, że to już końcówka – ostatnie dwa podejścia. Na Hrubą Buczynę dostałem się bez większych przygód – poza samą końcówką, całość była dość łagodna. Pamiętam za to zbieg po bardzo grząskim podłożu. Przez dobre kilka kilometrów biegnie się po mokrych, śliskich deskach, rozłożonych nad mokradłami – w taką pogodę to nie jest ani fajne, ani bezpieczne (w rzeczywistości odcinek prowadzący po śliskich deskach wynosi ledwie małe kilkaset metrów, ale umęczony umysł ma prawo odbierać to całkiem inaczej 😉 – przyp. red.). Po chwili droga zaczyna się piąć w górę i jest już sucho.

Na Trzech Kopcach dostałem czarną opaskę z oznaczeniem dystansu 80 km, a miła wolontariuszka (w pelerynie przeciwdeszczowej i folii NRC) potwierdziła gdzie i jakimi szlakami mam się teraz kierować. Z powrotem pojawiły się oznaczenia trasy w postaci białych taśm organizatora.

Zaczyna się przejaśniać i po raz pierwszy mogę zauważyć krajobraz dookoła. Dobrze, że chociaż pod koniec Beskidy pokazały swoje piękno. Na Hali Lipowskiej jest już naprawdę cudownie. Odczekałem jeszcze chwilę zanim zdjąłem kurtkę przeciwdeszczową (bałem się, że znowu się wychłodzę) i ruszyłem w dół – ostatni odcinek. Łagodnie i przyjemnie. Niekiedy nawet udaje mi się rozpędzić. Mijam kilku biegaczy i sporą ilość turystów. Niektórzy dopingują, inni zagadują. Mijając jedną parę usłyszałem komentarz dziewczyny do swojego chłopaka: „Widzisz? On po 80 kilometrach wygląda lepiej niż Ty!” Oj, musiał się chłopak ostro narazić…

Jeden z przyjemniejszych momentów na trasie. Nie pada, a mokro jest tylko od dołu. Fot. Fotomaraton.pl

Ostatnie 5 kilometrów to już było odliczanie. Każdy kilometr był oznaczony i z każdym kolejnym wstępowały we mnie nowe pokłady energii. Zbiegając polną drogą słyszę już zgiełk na mecie. Wbiegam pomiędzy pierwsze zabudowania i widzę kolorowe strzałki kierujące wąskimi uliczkami do mety. Zadziwiające, ile jeszcze człowiek ma w sobie energii po 84 km biegu. Puściłem się pędem (tzn. dla mnie to było „pędem” – z boku pewnie wyglądało to jak babciny trucht) i wypatruję mostka oznaczającego koniec mordęgi.

Jest! Jeszcze tylko przez mostek… i meta! Zatrzymując się widzę na wyświetlaczu 11:41:48! Ale to już nieważne – wreszcie mogę zjeść i odpocząć…

Marcin Suski wbiega na metę Chudego Wawrzyńca. Fot. Fotomaraton.pl

Trasa 50+ jest świetną propozycją dla kogoś, kto chciałby po raz pierwszy spróbować górskiego ultra. Stanowi wyzwanie, ale jest do przeżycia. Natomiast trasa 80+ to już jest sadyzm w czystej postaci. Ale bez tego sadyzmu nie byłoby co opowiadać. Nie jest to według mnie trasa do bicia rekordów czasowych, ale na pewno daje poznać swoje granice i zapada głęboko w pamięć. A co dopiero przy lepszej pogodzie!

Mimo niezbyt sprzyjającej piknikowaniu aury – znaleźli się tacy, którzy zdecydowali się na kąpiel w rzece. Fot. Fotomaraton.pl

Punkty żywieniowe:
1. Przełęcz Przegibek 37,8 km – woda, izotonik, banany, pomarańcze, arbuzy, ciastka, drożdżówki, jagody ze śmietaną, bakalie
2. Przełęcz Glinka, 60,5 km – woda, izotonik, batony i żele Ettix, banany, pomarańcze, arbuzy, ciastka, kanapki, kabanosy, drożdżówki

Ewa Majer otwiera szampana. Wygrała wszystkie dotychczasowe edycje Chudego Wawrzyńca na trasie 80+. Fot. Fotomaraton.pl

Sprzęt:
– buty: Brooks Cascadia 11
– odzież: skarpetki Injinji 5-palców, opaski kompresyjne na łydki CEP, getry trailowe Kalenji, koszulka Brubeck 3DPro, chusta Buff, plecak Dynafit Enduro 12
– plecak: butelka z izotonikiem 0,55l, 3 softflaski o,5l z wodą, folia NRC, kurtka przeciwdeszczowa Inov-8, czołówka Petzl NAO, chusteczki higieniczne, podstawowa apteczka, telefon, powerbank, mapa, profil trasy, chusta buff, rękawki brubeck

Jedzenie (~3135 kcal):
– przed startem: kasza manna z bakaliami, kawa = ~350 kcal
– na trasie: 4 kanapki (masło orzechowe, ser + awokado) (~950 kcal), bułka z serem (~220 kcal) 5 batonów energetycznych (895 kcal), 1 żel ettix (96 kcal), 1 banan (~114 kcal), 2 małe drożdżówki (~210 kcal) = ~2485 kcal
– posiłek regeneracyjny: kasza jęczmienna z surówką = ~300 kcal

Nawadnianie (~340 kcal):
– 2,5 l wody (uzupełniana na każdym punkcie odżywczym)
– 1,5 l izotoniku (uzupełniany na każdym punkcie odżywczym) = ~340 kcal

Zamiast medali w tym roku na Chudym Wawrzyńcu, każdy z uczestników wsparł lokalną inicjatywę, dzięki której lokalne dzieciaki miały okazję spędzić kilka dni wędrując po górach po trasie Chudego Wawrzyńca. Fot. Fotomaraton.pl

Wyniki najlepszych przedstawiają się następująco: